GDP là viết tắt của Gross Domestic Product, tức là “Tổng sản phẩm quốc nội”. Đây là một chỉ số kinh tế quan trọng đo lường giá trị tổng cộng của tất cả các hàng hóa và dịch vụ mà một quốc gia sản xuất trong một khoảng thời gian nhất định, thường là trong một năm.
Cách tính GDP thường được thực hiện thông qua một số phương pháp, nhưng phương pháp phổ biến nhất là phương pháp chi tiêu, phương pháp giá trị thêm và phương pháp thu nhập.
1. Phương pháp chi tiêu (Expenditure approach): Tính tổng giá trị của tất cả các loại chi tiêu cuối cùng trong nền kinh tế. Công thức tính theo phương pháp này là: GDP = C + I + G + (X – M), trong đó:
-
- C là tiêu dùng cá nhân (consumption)
- I là đầu tư (investment)
- G là tiêu dùng của chính phủ (government spending)
- X là xuất khẩu (exports)
- M là nhập khẩu (imports)
2. Phương pháp giá trị thêm (Value-added approach): Tính tổng giá trị được thêm vào sản phẩm trong quá trình sản xuất. Đây là phương pháp tính bằng cách cộng dồn giá trị thêm vào từ mỗi giai đoạn của quá trình sản xuất.
3. Phương pháp thu nhập (Income approach): Tính tổng thu nhập sinh ra từ sản xuất trong nền kinh tế. Công thức tính theo phương pháp này là: GDP = lợi nhuận (profits) + lương (wages) + lợi tức (rents) + lợi nhuận không phân phối (undistributed corporate profits) + thu nhập tự làm (self-employment income) + thu nhập từ nhà nước (indirect business taxes) + thu nhập từ người nước ngoài (net foreign factor income).
Vai trò của GDP rất quan trọng trong việc đo lường sức khỏe kinh tế của một quốc gia. Nó cung cấp cái nhìn tổng thể về sự phát triển kinh tế, mức độ tăng trưởng và khả năng cạnh tranh của một quốc gia so với các quốc gia khác. GDP cũng giúp chính phủ đưa ra các quyết định chính sách kinh tế, định hình ngân sách, và theo dõi hiệu quả của các biện pháp kinh tế và chính sách công.
